Trong nhiều năm làm nghề dịch thuật, có những khó khăn gặp phải khiến tôi phải trả giá bằng thời gian. Tôi đã phải đọc và học thêm nhiều kiến thức mới, những kiến thức mà tôi chưa từng được dạy khi ngồi trên giảng đường. Đến với dịch thuật như một cái duyên lớn. Mặc dù tôi tốt nghiệp chính quy trường đại học ngoại ngữ – ULIS với tấm bằng đỏ nhưng đến bây giờ tôi mới tự tin với nghề của mình – Nghề dịch thuật.
Dịch thuật thực sự là gì?
Khi tôi mới ra trường tôi vẫn nghĩ đơn giản về công việc dịch thuật, nghĩa là khi ai đó giao cho bạn một bản tiếng Anh, đơn giản là bạn chỉ cần dịch sang tiếng Việt. Nếu hiểu về bản chất công việc thì đúng là như vậy. Nhưng giờ đây tôi đã có một định nghĩa khác.
Dịch thuật là công việc chuyển đổi ngôn ngữ của văn bản giữa các ngôn ngữ khác nhau, đảm bảo bản dịch giữ nguyên tinh thần bản gốc như văn phong, thông điệp, dấu câu và quan trọng là đúng yêu cầu ban đầu của khách hàng.
Dịch thuật có phải là công việc thú vị hay không?
Cây trả lời có hay không còn phụ thuộc vào ý chí của mối người. Với tôi ban đầu có thể nói là KHÔNG thú vị cho lắm. Khi bắt đầu đến với dịch thuật chuyên nghiệp, tôi đã rất strees với hàng loạt các qui định, các yêu cầu, các tiêu chí, tuân thủ hàng loạt các quy trình và phải học thêm về vô số phần mềm. Tôi đã phải từng an ủi mình rằng “Trước lạ sau quen”, các anh chị khác làm được thì mình cũng làm được thôi. Kết quả là bây giờ, tôi đành phải nói là CÓ. Vậy nó nghề dịch thuật nó thú vị như thế nào?
- Tôi đã giúp nhiều bệnh nhân tiếp cận được thuốc mới thông qua các bản dịch chính xác về thử nghiệm thuốc lâm sàng.
- Tôi đã vượt qua được các rào cản ban đầu để tự tin hơn trong nghề dịch thuật chuyên nghiệp
- Tôi giúp nhiều doanh nghiệp quốc tế tiếp cận được thị trường Việt Nam một cách thuận lợi
- Tôi có một thu nhập tốt và có nhiều cơ hội để phát triển bản thân cũng như tiếp cận với kiến thức mới
Dịch thuật có phải là nghề chất xám hay không?
Nếu bạn được yêu cầu dịch một tài liệu y tế, bạn có dám chắc sẽ tự tin để thực hiện tốt bản dịch hay không? Cái khó khăn trong dịch thuật đó là tính chuyên môn của mỗi loại tài liệu khác nhau. Hôm nay có thể bạn dịch tài liệu ngành y khoa, ngày mai có thể bạn được yêu cầu dịch một hợp đồng kinh tế, …. Kiến thức của người dịch cần phải bao quát và đôi khi là hiểu biết sâu sắc một lĩnh vực nào đó.
Đảm bảo văn phong: Điều này cần bạn là người có kỹ năng ngôn ngữ tốt, hiểu biết văn phong của các thể loại văn bản từ đó có phương án “hành văn” một cách phù hợp.
Dịch trúng từ: Một từ tiếng Anh đôi khi có nhiều nghĩa tiếng Việt, và nhiệm vụ của người dịch phải hiểu được nội dung và chọn đúng từ phù hợp trong ngữ cảnh. Hơn nữa, có thể có nhiều từ có những nghĩa mới theo ngữ cảnh thực tế mà yêu cầu người dịch phải sáng tạo.
Diễn đạt đúng ý: Diễn đạt đúng ý là một nhiệm vụ khó khăn, các vấn đề trong bản dịch thường logic với nhau và nhiều tài liệu cũng có hàm lượng chất xám cao như học thuật, tài liệu kỹ thuật, nội dung mới. Khi đó yêu cầu người dịch phải có kinh nghiệm cũng như kiến thức phù hợp.
Có một câu chuyện vui thế này:
Lần đầu đi làm, tôi được cho dịch một hợp đồng lao động ngắn có 2 trang. Tôi bắt đầu công việc của mình như được học trong trường. Hai tiếng sau tôi tự tin bàn giao bản dịch cho trưởng nhóm. Hôm sau tôi nhận được là một bản nhằng nhịt chữ đỏ chữ xanh, chỗ thì ngạch ngang, chỗ thì thêm vào. Kèm với đó là bản đánh giá chất lượng ghi chữ “KHÔNG ĐẠT“.